Mąka granitowa

Nie tylko w ogrodnictwie, ale także w rolnictwie ekologicznym, mąka skalna (zwana także “pierwotną mąką skalną” lub mączką kamienną) stała się nieodzowna.

Mączki kamienne ze skał wulkanicznych (tj. stwardniałej lawy) nie tylko rozluźniają strukturę miękiszową gleby, ale dzięki swoim składnikom mineralnym wspomagają zdrową i bogatą strukturę gleby oraz bardzo poprawiają jakość próchnicy . Dzięki zastosowaniu mączki skalnej zapewnione jest również zaopatrzenie gleby w ważne składniki odżywcze i pierwiastki śladowe (np. tlenek glinu, molibden).

Istnieją również specjalne zastosowania, często mieszane z gliną lub proszkiem glinianym. Mączka kamienna może być również stosowana jako piasek do spoinowania (prostsza, ale równie skuteczna alternatywa dla zaprawiania spoin w kostce brukowej), a także do naturalnego, nieszkodliwego zwalczania chwastów.

Cechy szczególne mąk granitowych

Proszek granitowy jest, obok proszku bazaltowego i proszku diabazowego, kamieniem w proszku, który jest rzadko stosowany w rolnictwie i ogrodnictwie. Cechą szczególną mąki granitowej wśród powszechnie stosowanych mąk ze skał pierwotnych jest jej bogactwo w kwarc (SiO2, dwutlenek krzemu) i cenne związki krzemu (krzemiany, sole kwasu krzemowego). Zawiera on również

• Potas (około 5 %)
• Wapń (do 8 %) i
• Magnez (niewielkie, zmienne proporcje)

Dzięki temu nadaje się szczególnie do stosowania na glebach wapiennych (należy tu stosować przede wszystkim produkty z mączki granitowej o niskiej zawartości wapnia). Proszki granitowe i bazaltowe są również stosowane głównie do “zakwaszania” silnie zasadowych gleb. Dzięki temu zarówno mączka bazaltowa, jak i granitowa są cennym dodatkiem do kompostu, który znacznie przyspiesza przemianę w próchnicę.

Wysoka zawartość związków krzemu (do 65% łącznie) pomaga również roślinom uodpornić się na szkodniki i choroby. Dostarczanie żelaza, które jest ważne dla wielu gleb, nie może być jednak zapewnione poprzez mączkę granitową.

Produkcja

Podobnie jak większość pierwotnych mączek skalnych, mączka granitowa jako produkt handlowy jest obecnie produkowana głównie sztucznie (poprzez mielenie w młynach kamiennych), ale występuje również w przyrodzie w wyniku naturalnego powstawania (głównie w wyniku abrazji lodowcowej).

Dalsze możliwości zastosowania

Bezpośrednie zraszanie roślin jest bardzo skuteczne w zapobieganiu inwazji szkodników – szkodniki nie czują się dobrze na agregatach i często trzymają się od nich z daleka.

Proszek granitowy jest również odpowiedni jako piasek do spoinowania, podobnie jak proszek bazaltowy, chociaż ten ostatni zazwyczaj sprawdza się lepiej. Zamiatanie fug w chodnikach znacznie spowalnia wzrost chwastów, ponieważ niewiele roślin jest w stanie przebić się przez warstwę mączki.

Aby nieco zmniejszyć bardzo silny zapach moczenia roślin, mieszanie w mące kamiennej jest często dobrą wskazówką. Nieco lepiej nadaje się do tego celu mąka bazaltowa, ale bez problemu można też stosować mąkę granitową.

Prawidłowe zastosowanie

Przed zastosowaniem (również w ogrodzie) należy bezwzględnie przeprowadzić analizę gleby. Tylko w ten sposób można określić, czy gleba jest bardziej kwaśna czy zasadowa oraz jakich mikroelementów i składników odżywczych najbardziej jej brakuje – można wtedy odpowiednio dobrać odpowiednią mączkę skalną. Szczególnie w przypadku stosowania na dużych powierzchniach nie należy lekceważyć ich wpływu na wartość pH gleby.

Mąka lawowa nadaje się szczególnie do trawników i zawiera nieco większą ilość mikroelementów niż inne rodzaje mączki skalnej, często wspomagając nawóz, podobnie jak (nieco droższa) mąka zeolitowa. W ten sposób można nieco zmniejszyć ilość potrzebnego nawozu.

Ponadto przy zakupie należy zawsze zwracać uwagę na jak najmniejszą wielkość ziarna, im jest ona mniejsza, tym lepszy efekt. Ponadto w żadnym wypadku nie należy oczekiwać natychmiastowego efektu – efekt rozwija się raczej w dłuższej perspektywie czasowej, ponieważ skała mielona musi najpierw zostać całkowicie zwietrzała, zanim będzie dostępna dla roślin. Jednak w przypadku wielu produktów – zwłaszcza w przypadku gleb silnie zasadowych lub zbyt kwaśnych – efekt można często zauważyć już po kilku tygodniach.

Wprowadzanie go do gleby powinno odbywać się głównie na wiosnę, kompost może być nim zasilany przez cały rok. Pył skalny może być nanoszony ręcznie lub za pomocą rozsiewacza, szczególnie w przypadku roślin drzewiastych może być również dodawany do wody do podlewania podczas podlewania roślin.

Wniosek

Mączki skalne pełnią ważną funkcję w zapewnieniu zdrowia gleby i zaopatrywaniu jej w ważne składniki odżywcze i pierwiastki śladowe, poza tym mogą bardzo skutecznie i długotrwale równoważyć wartość pH gleby. Ponadto można je wykorzystać do wielu innych celów (naturalne zwalczanie szkodników, jako przyspieszacz kompostu, czy reduktor zapachu w szałwii roślinnej).

Mąka granitowa jest raczej rzadko stosowanym wariantem wśród podstawowych mąk skalnych, ale może wnieść cenny wkład w zdrowie roślin ze względu na szczególnie wysoką zawartość związków krzemu. Mąkę granitową stosuje się przede wszystkim do zakwaszania gleb silnie alkalicznych, nie należy jej natomiast stosować na glebach kwaśnych lub już zakwaszonych.